Sudan

WYLOT Z CHICAGO

Spotkanie z polskim pilotem/przewodnikiem na stanowisku odpraw na lotnisku O’Hare w Chicago. Odprawa paszportowo-bagażowa. Wylot z Chicago.

CHICAGO – KHARTOUM

Przelot do Sudanu. Posiłki na pokładzie samolotu.

Tajemniczy i ciągle nie do końca odkryty przez turystów Sudan to kraj kopalni złota, morza piasku i życiodajnego Nilu. Kraj wszechpotężnej Sahary, największej pustyni świata, antycznych świątyń, Jebel Barkal – świętej góry Nubijczyków oraz niezliczonej ilości piramid, których w Sudanie jest więcej niż w Egipie.

To także przemili, gościnni ludzie, koczowniczy nomadowie i roztańczeni derwisze. Niesamowity, pełen atrakcji kraj, z kilkoma tysiącami lat historii jest już niemal na wyciągnięcie ręki.

KHARTOUM

Przylot na międzynarodowe lotnisko w Chartum (Khartoum), stolicy Sudanu. Odprawa celna i transfer do hotelu. Spotkanie z lokalnym przewodnikiem. Jeśli czas przyjazdu pozwoli, krótkie zwiedzanie miasta i pierwsze wrażenia z pobytu w Sudanie. Kolacja w hotelu. Nocleg.

Chartum to główny ośrodek polityczny, handlowy i kulturalny kraju oraz ważny węzeł komunikacyjny, z naciskiem na transport rzeczny. Miasto położone jest w dolinie Nilu, w miejscu gdzie Nil Biały w drodze do Morza Śródziemnego przyjmuje jeden ze swoich ostatnich dopływów, Nil Błękitny.

To właśnie tutaj rozgrywa się akcja powieści „W Pustyni i w puszczy” H. Sienkiewicza

WESTERN DESERT

Dzisiaj udamy się na północ, pokonując po drodze Pustynię Zachodnią (przejazd około 400 km). Po dotarciu do Ed Debba czeka nas pierwsza przeprawa przez Nil, po której będziemy kontynuować drogę przez pustynię.

Postój w Old Dongola i zwiedzanie niegdysiejszej, starożytnej stolicy Królestwa Makurii (obecne tereny Sudanu północnego i południowego Egiptu).

Makuria kontrolowała szlaki handlowe, kopalnie oraz oazy na wschód i zachód od rzeki, a złote lata rozkwitu królestwa przypadły na okres między 750 a 1150 rokiem. Stara Dongola przez prawie 800 lat była stolicą chrześcijańskiego królestwa Nubii.

Obecnie jest to stanowisko archeologiczne, w którym od 1964 roku prowadzone były polskie badania archeologiczne. Do czasu pojawienia się polskiej ekspedycji na terenie Starej Dongoli, informacje na temat miasta były skąpe i często sprzeczne.
Lunch i dalsza droga przez piaski Pustyni Zachodniej. Dojazd do planowanego miejsca na obóz, w którym zostaniemy na noc.

WESTERN DESERT

Pustynia Zachodnia, czyli w istocie wschodnia część Sahary, jest ogromna, o powierzchni podobnej do terytorium Francji, chociaż oczywiście nie tak licznie zamieszkałej. W oazach, przy studniach można spotkać nomadów oraz plemiona Kababi, którzy przyprowadzają swoje stada wielbłądów, by skorzystały z wodopoju w drodze do Egiptu.

Pustynny krajobraz Sudanu nie byłby pełen bez rozsianych na pustyni nubijskich wiosek, malowniczo usytuowanych wśród wydm i palm. Wybierzemy się z wizytą do ich mieszkańców. Dla osób, którym spacer po pustyni mógłby sprawiać trudności – przejazd samochodami terenowymi.

Noc spędzimy w namiotach, na pustyni i będzie to „hotel” z milionem gwiazd.

KARIMA

Symbol Pustyni Nubijskiej, Jebel Barkal, można zobaczyć na otwartej przestrzeni już z daleka. Ta piękna góra z czerwonego piaskowca uważana była w czasach starożytnych za świętą. Wysoka na blisko 100 m, znana jako „Czysta Góra” (Pure Mountain) i określana mianem „Olimpu Nubijczyków”, stanowiła serce narodu od ponad 1000 lat. W 2003 r została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Ruiny wokół Jebel Barkal obejmują kilkanaście świątyń, z których największą jest położona u podnóża góry świątynia poświęcona Faraonom i ich patronowi, Amonowi. Dla wielu miejscowych świątynie te nadal pozostają w sferze sacrum kultu religijnego.

Ruszamy dalej na południe. Naszym celem jest wioska El Kurru, gdzie znajduje się jedna z nekropolii dawnej stolicy, Napata. Odwiedzimy jeden z grobowców, odkryty w skale pod piramidami. Jest on przepięknie ozdobiony wizerunkami faraona, bogów i wielokolorowymi hieroglifami. Nastepnie odwiedzimy inne, niemniej ciekawe miejsce, chociaż o zupełnie innym charakterze. Będzie to prastary, skamieniały las z setkami ogromnych pni „zamrożonych” w czasie.

Późnym popołudniem zdobędziemy szczyt Jebel Barkal. Wspinaczka nie wymaga specjalnych umiejętności i zajmuje około 40 min. Ze szczytu rozciąga się panorama na wijący się wśród pustynnych piasków Nil, który tocząc swoje wody przynosi życie każdemu miejscu, do którego dociera.

To właśnie w takim miejscu można uzmysłowić sobie jak istotne znaczenie ma ta rzeka, dzięki której życiodajnym wodom mieszkańcy mogą nazwać te tereny domem.

Nocleg u stóp Jebel Barkal, w przytulnym hotelu z werandą i widokiem na rozgwieżdżone, nocne niebo Sudanu.

BAYUDA DESERT

Po śniadaniu kontynuujemy przygodę z Sudanem. Ponownie przekraczamy Nil i udajemy się w kierunku pustyni Bayuda.

Obejmuje ona obszar między IV a VI kataraktą i charakteryzuje się kamienistym krajobrazem, w którego centralnej części znajdują się czarne, stożkowate, powulkaniczne formacje z kontrastującymi połaciami białego kwarcu. Między wzgórzami rozciągają się niziny i suche rzeki, tzw. wadi, porośnięte ubogą roślinnością, skąpymi trawami ale i zielonymi krzewami, które stanowią pastwiska dla zwierząt koczowników.

Zatrzymamy się po dotarciu do samego prawie środka pustyni. Po drodze, przy odrobinie szczęścia spotkamy grupy nomadów Bisharin, którzy mieszkają w chatach zbudowanych ze splecionych gałęzi. Odwiedzimy Bayuda Krater Atrun, miejsce, gdzie koczownicy zbierają sól z krawędzi jeziora, którą później sprzedają na rynkach okolicznych miasteczek. Również tutaj będziemy mieć niepowtarzalną możliwość wspiąć się na szczyt, za co nagrodą będzie niesamowity widok, panorama 360 stopni.

Nocleg w namiotach w okolicy krateru, a jeśli dopisze nam szczęście, spędzimy go wśród Nomadów Bisharin.

MEROE

Po śniadaniu kontynuujemy przeprawę przez pustynię i z każdym pokonywanym kilometrem zwiększają się nasze szanse na spotkanie na trasie naszego przejazdu Nomadów.

Kolejna przeprawa na drugi brzeg Nilu. Po drugiej stronie rzeki czeka nas nie lada atrakcja. Po przejechaniu niewielkiego dystansu zobaczymy bowiem ponad 40 piramid. Tak, piramidy, to nie tylko domena Egiptu! Są one dobrze widoczne z uwagi na to, że znajdują się na szczycie wzniesienia i należą do królewskiej nekropolii.

Niektóre z nich są bardzo dobrze zachowane. Nekropolia w Meroe znajduje się na piaszczystych wzgórzach około 3 km od Nilu.

Kilka piramid wyróżnia się ostrymi, wyraźnymi kształtami na tle czystego nieba. Każda pramida ma własną kaplicę grobową, której ściany są zdobione płaskorzeźbami przedstawiającymi życie króla i ofiary składane bogom.

Po południu czas na delektowanie się ich pięknymi sylwetkami na tle zachodzącego słońca.
Nocleg w namiotach z prywatną toaletą i prysznicem w obozie Meroe z widokiem na otwartą pustynię i słynne piramidy.

BAYUDA DESERT

Pozostajemy w pustynnym klimacie Bayuda.

Dzisiaj przyglądniemy się bliżej nekropolii królewskiej i udamy się na zwiedzanie piramid i okolicznych miejsc. Około III wieku p.n.e. cmentarze królewskie zostały przeniesione z Napata do Meroe. Oznaczało to dużą zmianę, uwolnienie od egipskich praktyk oraz zapoczątkowanie rozwoju rdzennej kultury.

Tak rozpoczęła się nowa era dla Królestwa Kush. Było to potężne, starożytne państwo, które istniało w północnej części Sudanu, jedno z najstarszych afrykańskich państw, poza Egiptem. Miało odrębny język i architekturę, chociaż zachowało tradycję faraonów.

Pierwszy król Arkamani odmówił ślepemu podążaniu za rozkazami i polecaniami kapłanów i założył nową stolicę kraju właśnie w Meroe.

Nocleg w namiotach z prywatną toaleta i prysznicem w obozie Meroe z widokiem na otwartą pustynię i słynne piramidy.

MUSSAWARAT

Po śniadaniu przejazd do Mussawarat.

Jest to osada przepięknie położona w dolinie otoczonej malowniczymi wzgórzami. W 2011 Mussawarat, podobnie jak Naga, zostały wpisane na liste Światowego Dziedzictwa UNESCO. Znajdują się tam ruiny świątyni z I wieku n.e., która niegdyś odgrywała bardzo dużą rolę w życiu mieszkańców. Na zbudowaną z piaskowca budowlę składa się wiele obiektów, konstrukcji i murów granicznych, otaczających świątynię.

Na ścianach świątyni widnieje duża liczba słoni, co może sugerować istotną rolę tych zwierząt. Za wyschniętą rzeką znajduje się kolejna świątynia warta uwagi. Odrestaurowana przez niemiecką misję archeologiczną świątynia poświęcona jest bogu Apedema.

Nocleg na pustyni.

NAGA

Dzisiaj wybierzemy się na krótki spacer przez pustynię i odwiedzimy kolejne niesamowite miejsce.

To Naga, jeden z dwóch ośrodków, które rozwinęły się w okresie, w którym stolica była w Meroe. Na tych niegościnnych i nieprzyjaznych terenach powstała świątynia poświęcona Apedemakowi. Jest to wspaniała budowla pochodząca z I wieku n.e., ozdobiona reliefowymi zdobieniami przedstawiającymi boga z głową lwa, farona oraz różne rytuały.

Dosłownie kilka metrów dalej, wzrok przyciąga inna budowla z łukami i kolumnami, w której można rozpoznać elementy stylów rzymskiego, greckiego i egipskiego. Przyjrzymy się też bliżej świątyni poświęconej bogowi Amonowi, udekorowanej wieloma posągami baranów i przepiękną bramą zdobioną płaskorzeźbami i reliefami.

Ostatni nocleg na pustyni.

SABALOKA – KHARTOUM

Po śniadaniu w obozie wracamy na główną drogę, która doprowadzi nas do Chatrum. Zanim jednak dotrzemy do stolicy Sudanu, czeka nas po drodze kilka niemałych atrakcji.

Na początek zatrzymamy się przy skalnych formacjach w okolicy VI katarakty na Nilu. Pierwotnie na Nilu było 6 katarakt, jedna na terytorium obecnego Egiptu i 5 na terenie Sudanu. Nie wszystkie pokonały próbę czasu i przetrwały do dnia dzisiejszego. Stanowiły one naturalną przeszkodę, tak jak szósta katarakta, która zapobiegła inwazji sił egipskich w dalszej ekspansji na południe.
Spędzimy też trochę czasu oddając się eksploracji pięknego wąwozu Sabaloka. Skalisty krajobraz wokół wąwozu został ukształtowany przez działania wulkaniczne. Dzisiaj nie odnotowuje się już na tym obszarze działalności wulkanicznej, ale można obserwować jej skutki, w postaci wspomnianego wąwozu. Kamieniste ściany stromo opadają do Nilu, który w tym miejscu przebija się przez górzysty krajobraz.
Sabaloka to popularny cel weekendowych wycieczek dla mieszkańców stolicy. Miejscowi chętnie udostępniają miejsca na nocleg, wynajmują miejsca na grill i łodzie. Rybacy i wędkarze mają gdzie łowić, podczas gdy kozy i osły odpoczywają w cieniu rzadkich drzew. W tak pięknych okolicznościach przyrody udamy się na przejażdżkę łodzią po łagodnych kaskadach Nilu a potem zjemy lunch, zanim udamy się w dalszą drogę.
Do Chartum dotrzemy przed zmrokiem mając nadzieję, że zdążymy jeszcze tego samego dnia odwiedzić grób sufickiego przywódcy Ahmeda al Nila, i zobaczyć niesamowitą ceremonię derwiszów, którzy rytualnym tańcem i modlitwą próbują zbliżyć się do Boga.
Nocleg w Chartum.

KHARTOUM

Po śniadaniu zwiedzanie Chartum.

Na początek za cel obierzemy miejsce, gdzie wody Nilu Błękitnego spotykają się z Nilem Białym. Ta lokalizacja znajduje się w pobliżu Pałacu Prezydenckiego, gdzie w 1885 roku brytyjski generał Gordon został ścięty przez wojsko Mahdiego.

Następnie przejedziemy do Omdurmanu. To stara stolica Sudanu, gdzie zobaczymy grób Mahdiego, tego z “W pustyni i w puszczy” (z zewnątrz), który dla Sudańczyków jest bohaterem narodowym i odwiedzimy ciekawy Dom Khalifa, który obecnie funkcjonuje jako muzeum.

Krótki spacer po rynku Omdurmanu. Po południu, dla chętnych wizyta w Muzeum Narodowym, które wśród wielu eksponatów zawiera m. in. dwie piękne świątynie uratowane przez UNESCO. Świątynie te w całości zostały przeniesione znad jeziora Nasser przed zalaniem tamtych terenów.

Czas wolny na spróbowanie lokalnej kawy, zakup pamiątek i podglądanie życia mieszkańców.

KHARTOUM – CHICAGO

W tym dniu kończy się nasza przygoda z Sudanem. Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu. Transfer na lotnisko, odprawa paszportowo-bagażowa i przelot do Chicago.

CHICAGO

Przylot do Chicago. Pożegnanie z grupą.